اپل در دوران رهبری تیم کوک؛ اپل طی 10 سال گذشته چه تغییراتی داشته است؟ - سافاری رو

باارزش ترین و سودآورترین شرکت جهان

شرکتی که شبکه ای از اجزای پیچیده را به گجت های همه فن حریف تبدیل می نماید، اکنون عایدی بیشتری نسبت به آن هایی که نفت را از زمین بیرون می کشند، کسب می نماید. این موضوع به طراحی دقیق زنجیره تأمین محصولات اپل برمی گردد که در این زمینه تیم کوک نقش مهمی ایفا نموده است. فراورینمایندگانی مانند فاکس کان صدها هزار کارگر چینی را به خدمت گرفته اند و طی سال های گذشته سود ناخالص قابل توجهی را برای اپل به ارمغان آورده اند.

حتی در سال 2019 که عربستان سعودی سهام شرکت نفتی آرامکو را برای عموم عرضه کرد، این شرکت فقط برای مدتی رتبه اول را حفظ کرد. اپل سال گذشته در راستا حرکت به ارزش 2 تریلیون دلاری این شرکت مهم عربستانی را پشت سر گذاشت و در حال حاضر هم به سمت ارزش 2.5 تریلیون دلاری حرکت می نماید. بعلاوه در کنار عایدی کل، سود شرکت اپل هم از آرامکو بیشتر است.

با هر معیاری که در نظر بگیرید، تیم کوک طی یک دهه گذشته اپل را به تبدیل به یک غول تمام عیار نموده است. عایدی این شرکت در فصل تعطیلات امسال رکورد 111 میلیارد دلاری را ثبت کرد که چهار برابر رقمی است که اپل در سال 2011 پیروز به کسب آن شده بود. سود دریافتی اپل از 6 میلیارد دلار در سه ماهه نخست 2011 به 28.8 میلیارد دلار در سه ماهه نخست 2021 رسیده است. این شرکت نزدیک به 200 میلیارد دلار پول نقد در اختیار دارد، بیش از 2 برابر 76 میلیارد دلاری که در سال 2011 داشت و مقدار اپل با 147 هزار کارمند تمام وقت نسبت به 60400 کارمند در زمان کناره گیری جابز، بیش از 2 برابر شده است.

بر اساس جدیدترین گزارش اقتصادی منتشر شده، اپل در حال حاضر به طور میانگین در هر ثانیه 10 هزار عایدی دارد که از این رقم حدود 3600 دلار سود خالص است. احتمالا از وقتی که خواندن این مقاله را شروع نموده اید، اپل توانسته حدود نیم میلیون دلار دیگر به خزانه خود اضافه کند.

تمام این ارقام نشان می دهند که اپل در دوران تیم کوک به طور بی وقفه محصولات ممتازی که مشتریان دنبال آن ها هستند را عرضه می نماید و سال به سال به طور پیوسته آن ها را بهتر نموده است. بین سال های 2013 تا 2018، اپل هر ساله آیفون های بیشتری را نسبت به پنج سالی که جابز مسئول فروش این محصول بود، راهی بازار نموده است. برای بعضی، همین علامت دلار به تنهایی گواه پیروزیت کامل تیم کوک است. اگر هفته ای که استیو جابز کناره گیری کرد 1000 دلار برای خرید سهام اپل هزینه نموده بودید، امروز بدون احتساب سود سهام ارزش آن به تقریباً 11 هزار دلار رسیده بود.

اما آنالیز عملکرد اپل تنها با نگاه به عایدی دریافتی تنها نیمی از ماجرا است. آن دسته از کاربران که از تیم کوک مانند استیو جابز انتظار ارائه ایده های جاه طلبانه داشته اند، احتمالا طی این سال ها از عملکرد او چندان تحت تأثیر قرار نگرفته اند.

محصولات سخت افزاری

یکی از روزنامه نگاران معروف حوزه تکنولوژی به نام والت ماسبرگ دو سال قبل نوشت که اپل در دوران تیم کوک هنوز یک محصول سخت افزاری که بتواند سروصدای زیادی راه بیندازد، فراوری ننموده است؛ محصولاتی در حد آیفون، آیپد یا مک. مهم ترین محصولاتی که اپل در دوران رهبری تیم کوک عرضه نموده یا لوازم جانبی آیفون مانند اپل واچ و ایرپاد هستند یا محصولاتی که کاربران خواهان ارائه آن ها بوده اند که مثلا می توانیم به آیفون های دارای نمایشگر عظیم تر اشاره کنیم.

مدیر سابق بازاریابی اپل می گوید که استیو جابز کاملا مخالف عرضه گوشی های عظیم تر بوده است. اما زمانی که تیم کوک مدیرعامل اپل شد، گفته که کاربران چنین چیزی را می خواهند، ما هم توان فراوری این محصولات را داریم و بنابراین چنین کاری را انجام می دهیم.

در این میان باید به بعضی شکست های پر سروصدای اپل در این دوران هم اشاره کنیم. به اسم مثال می توانیم پد شارژ بی سیم ایرپاور را نام ببریم که علی رغم معرفی پرسروصدای آن، هیچوقت عرضه نشد و بعلاوه اپل اعتراف کرد که در طراحی و ساخت مک پرو اشتباه نموده زیرا برای ارتقای آن با چالش های متعددی روبرو شدند. اما از همه بدتر، اصرار اپل برای استفاده از کیبوردهای مشکل دار برای مک بوک ها بود که 5 سال این فرایند ادامه پیدا کرد و صدای کاربران زیادی را درآورد.

اپل واچ در حال حاضر یک محصول پرطرفدار در بازار گجت های پوشیدنی است و در این بازار شرکت هایی مانند گوگل همچنان در حال تقلا هستند. اما بخشی از پیروزیت اپل واچ به کاهش انتظارات کاربران در طول زمان برمی گردد. زمانی که اولین اپل واچ در اواخر سال 2014 به اسم اولین محصول عظیم دوران تیم کوک معرفی گردید، این شرکت آن را به اسم یک نوآوری هم سطح مک، آیپاد و آیفون عنوان نمود که قرار بود زندگی کاربران را با بهبود شرایط سلامتی آن ها متحول کند.

با وجود اینکه سال ها از عرضه این محصول می گذرد، اما همچنان مدارک زیادی در خصوص تاثیر معنادار این ساعت برای بهبود سلامت افراد وجود ندارد. فقط گاهی اوقات گزارش هایی منتشر می گردد که در آن ها به تشخیص سقوط یا تشخیص افزایش ضربان قلب ناگهانی افرادی اشاره شده و اینکه اپل واچ جان این افراد را نجات داده است.

ایرپاد هم که در دوران تیم کوک راهی بازار شد با استقبال زیادی روبرو شده است. اما از بسیاری جهات، ایرپاد نماد کل دوران تیم کوک است؛ یک ایده به ظاهر واضح در مقیاس عظیم اجرا شده و به لطف ارتباط گسترده با آیفون، نه تنها از نظر تجاری به پیروزیت رسیده بلکه از نظر فرهنگی هم توانسته توجهات زیادی را جلب کند.

از طرف دیگر باید به مهاجرت کامپیوترهای مک به سمت استفاده از تراشه های اختصاصی اپل هم اشاره کنیم که اگرچه هنوز این فرایند در ابتدای راه خود قرار گرفته است، اما یکی از مهم ترین اقدامات اپل در دوران رهبری تیم کوک محسوب می گردد. اپل در زمینه طراحی تراشه سال هاست که حرف زیادی برای گفتن دارد و مدیران این شرکت با معرفی M1 بالاخره توانستند از معماری Arm برای زیست بوم مک استفاده نمایند و با این کار، مفهوم عملکرد لپ تاپ یک شبه زیر و رو شد. در دوران جابز، اپل برای طراحی تراشه های آیفون از هسته های پردازشی و پردازنده های گرافیکی اختصاصی استفاده نمی کرد ولی در دوران تیم کوک این فرایند شروع شد.

بعلاوه تیم کوک طی 5 سال گذشته بارها در خصوص اهمیت واقعیت افزوده صحبت نموده و از آن به اسم ایده ای عظیم مانند گوشی هوشمند و بسیار مهم برای آینده اپل یاد نموده است، اما این گفته ها صرفاً تیزر بوده اند. پلتفرم نرم افزاری ARKit که در سال 2017 معرفی گردید قرار بود اپلیکیشن های واقعیت افزوده جذابی را برای آیفون و آیپد ارائه کند ولی این اپلیکیشن ها حرف زیادی برای گفتن ندارند. ضمناً طی چند سال گذشته گزارش های متعددی در خصوص هدست واقعیت افزوده اپل منتشر شده که هر بار از عقب افتادن تاریخ عرضه این محصول خبر می دهند.

تمرکز روی سرویس های نرم افزاری

اگر فردا تیم کوک از اپل جدا گردد، تحلیلگران دیگر در خصوص رؤیاپرداز بودن جانشین او سوال نمی پرسند ولی این موضوع را مطرح می نمایند که آیا جانشین تیم کوک هم به فرایند تمرکز بر سرویس های نرم افزاری ادامه می دهد یا نه.

طی حدودا 6 سال گذشته، عایدی دریافتی اپل از طرف سرویس های نرم افزاری رو به افزایش بوده اند و بر اساس آخرین گزارش اقتصادی اپل، طی سه ماهه سوم امسال سرویس های نرم افزاری اپل پیروز به کسب عایدی 17.5 میلیارد دلاری شده اند که تقریبا نصف عایدی آیفون و بیش از دو برابر عایدی دیگر بخش های سخت افزاری محسوب می گردد.

در جریان دادگاه مربوط به درگیری حقوقی بین اپل و شرکت Epic معین شد که اپ استور به تنهایی در سال 2016 عایدی بیشتری نسبت به فروش مک و آیپد داشته است. از آن موقع روزبه روز تعداد این سرویس ها افزایش پیدا نموده اند و هرکدام از آن ها عایدی بالایی راهی خزانه این شرکت می نمایند.

علاوه بر تمرکز روی محتوا، اپل با معرفی سرویس هایی مانند Apple Pay، Apple Card، Apple Cash و Apple Pay Later که این سرویس به زودی ارائه می گردد، نشان داده که به سرویس های اقتصادی هم نگاه ویژه ای دارد و با این کار علاوه بر دریافت کارمزد مربوط به معاملات، کاربران را در زیست بوم نرم افزاری خود نگه می دارد.

اگرچه طی این سال ها کسب عایدی هنگفت به وسیله داده های کاربران برای تیم کوک امکان پذیر بوده است، اما با عدم انجام چنین کاری تبدیل به قهرمان حریم خصوصی کاربران شده است. در همین زمینه می توانیم به مبارزه با FBI بر سر افشای اطلاعات اشاره کنیم که به گفته تیم کوک، چنین کاری می تواند راه را برای نفوذ دولت ها به گوشی های کاربران باز کند. روی هم رفته اپل از جمله معدود شرکت های فناوری است که از داده های کاربران به اسم منبع عایدی استفاده نمی نماید.

بعضی از سرویس های اپل به دوران استیو جابز برمی گردند. یک سال قبل از مرگ او، به مدیران ارشد اعلام نمود که سال 2011 سال فضای ابری است و اپل باید تمام محصولات را به یکدیگر پیوند دهد تا مشتریان بیشتر از قبل به زیست بوم اپل وابسته شوند. اما بیشتر سرویس های نرم افزاری اپل در دوران تیم کوک توسعه پیدا نموده اند و در این میان Apple Pay اهمیت زیادی دارد. اگرچه بیشتر سازندگان گوشی های هوشمند سرویس معادل آن را عرضه نموده اند، اما این اپل بود که پیروز شد سرویس پرداخت بدون دردسر و خیلی راحت را در تعداد زیادی از کشورهای جهان امکان پذیر کند.

دردسرهای فزاینده

اکنون این سوال مطرح می گردد که آیا اپل همچنان می تواند به رشد همه جانبه خود ادامه دهد یا نه؛ زیرا پس از یک دهه شکاف هایی در حال ظاهر شدن هستند. اپل هیچگاه به مقدار چند سال گذشته عذرخواهی ننموده است. به اسم مثال می توانیم به حواشی مربوط به کند کردن آیفون های قدیمی، گوش دادن بعضی کارمندان به مکالمات کاربران با سیری و اجبار اپلیکیشن وردپرس برای افزودن پرداخت درون برنامه ای اشاره کنیم.

در حال حاضر اپل درگیر چندین پفراینده حقوقی در کشورهای مختلف بر سر انحصارگرایی اپ استور است. اگرچه اپل همواره می خواهد نشان دهد که به اسم یک شرکت فعال در حوزه فناوری اهمیت زیادی به کاربران خود می دهد، اما از طرف دیگر ارتشی از لابی گران را راهی ایالات مختلف در آمریکا می نماید تا جلوی تصویب قوانین محدودنماینده را بگیرند. به اسم مثال در استان جورجیا اپل تهدید کرد که در صورت تصویب قانون مربوط به اپ استور، یاری های اقتصادی به یکی از کالج ها را قطع می نماید و با این کار پیروز شد جلوی تصویب آن را بگیرد.

شرکت اپل بعلاوه از دولت بایدن خواسته که دولت کره جنوبی را برای عدم تصویب قانون مشابهی تحت فشار دهد. با وجود اینکه اپل می خواهد اپ استور را به اسم مکانی قابل اعتماد برای خرید ارائه دهد، کاملا روشن است که 500 نفر مسئول آنالیز اپلیکیشن ها زمان کافی برای شناسایی کلاه برداری های آن ها ندارند و در نتیجه میلیون ها دلار از جیب کاربران راهی جیب این افراد می گردد. در این میان، ایمیل های داخلی اپل نشان می دهند که مدیران ارشد سال هاست که از این مشکل مطلع هستند.

زنجیره تأمین محصولات اپل در دوران تیم کوک نقش بسیار مهم تری پیدا نموده ولی گزارش های مختلف نشان می دهند که اپل بارها چشم خود را بر نقض قوانین کار در کارخانه های چین بسته است. اگرچه اپل همواره به پنهان کاری خود افتخار می نماید، اما در حال حاضر در معرض موجی از فعالیت های کارکنان خود قرار گرفته که ممکن است این فرهنگ را برای همواره تغییر دهند. البته اپل هم با انجام اقدامات غیرقانونی میخواهد جلوی این دسته از فعالیت های کارکنان خود را بگیرد.

با وجود اینکه بعضی از این مسائل مربوط به دوران استیو جابز هستند، اما بسیاری از آن ها نتیجه دوران رهبری تیم کوک محسوب می شوند. باید ببینیم آیا تیم کوک می تواند این مسائل را حل و فصل کند یا اینکه تمام این مسائل به اسم بخشی از میراث تیم کوک به مدیرعامل بعدی اپل منتقل می شوند.

منبع: The Verge