چرا گربه های تهران دیگر موش نمی گیرند؟ - سافاری رو

خبرنگاران - حسن حسن زاده: اثبات اینکه موش ها به یکی از دردسرهای جدی شهروندان تبدیل شده و تقریبا هر نقطه ای از شهر سر و کله این مزاحمان پیدا می گردد، کار دشواری نیست. کافی ست هنگام عبور از کنار جوی ها، کانال های آب و یا اطراف سطل های زباله چشم تیز کنید و موش هایی که در پی غذا از سر و کول هم بالا می روند را ببینید.

خواندنی بیشتر را اینجا دنبال کنید

هر جا که حرفی از موش و جانوران موذی به میان می آید، رد پای زباله هم دیده می گردد. زباله ها، یکی از منابع غذایی اصلی این جانواران موذی هستند و در زاد و ولد و افزایش جمعیت این مزاحمان دردسرساز نقش به سزایی دارند. شهرداری تهران در سال های اخیر روش های مختلفی را برای ریشه کن کردن این جانوران موذی به کار گرفته است، اما این راه چارهها تاثیر چندانی نداشته اند و هنوز هم موش ها در بسیاری معابر شهر جولان می دهند.

موش ها در پارک در پی زباله می گردند

خیابان های حسام الدین و افتخاری تا محدوده نهر فیروزآباد و... در محدوده منطقه 10 به گفته اهالی و شورایاران این محله یکی ازنقاط آلوده شهر است و با وجود طعمه گذاری و رسیدگی شهرداری به این معضل، باز هم موش ها در جوی های این خیابان جولان می دهند. حسن کریمی دبیر شورایاری محله هفت چنار معضل جانوران موذی و موش ها را یکی از 5 معضل بزرگ این محله می داند و می گوید: هر جایی که زباله باشد، موش ها هم هستند. در خیابان های گلستانی و حسام الدین که چند مغازه اغذیه فروشی، میوه فروشی، فلافل فروشی، تهیه غذا، رستوران و... وجود دارد، جولان موش ها در جوی آب و حاشیه پیاده رو بیشتر است. متاسفانه بعضی از کسبه و مشتریان آنها ته مانده غذا و زباله ها را به جای سطل زباله در جوی آب می ریزند. از آنجایی که مدت هاست در کانال ها و جوی های این محدوده خبری از آب جاری نیست، زباله ها باقی می ماند و این فرصت مناسبی برای موش هاست.

از خیابان حسام الدین تا بوستان محله هفت چنار چند دقیقه راه است. فقط یک پیاده روی کوتاه در این بوستان کافی است تا رفت و آمد موش ها پیش پای شهروندانی که برای گذران اوقات فراغت به این بوستان آمده اند، جلب توجه کند. کریمی می گوید: هر بار که احساس می کنیم جمعیت موش ها بیشتر شده با 137 تماس می گیریم و آنها هم برای طعمه گذاری و از بین بردن لانه موش ها وارد عمل می شوند. اما تا زمانی که بعضی از شهروندان نسبت به پاکیزگی و محیط زیست شهر بی توجه باشند، این معضل پابرجاست. متاسفانه بعضی از افراد ته مانده ساندویچ و دیگر مواد خوراکی که با خود به بوستان آورده اند را همانجا رها می نمایند. موش ها هم در پی غذا راه این بوستان را پیدا نموده اند و حالا دیگر پرسه موش ها در پارک یکی از معضلات ماست.

رفت و آمد موش ها به پشت بام خانه!

محله گلابدره در محدوده منطقه یک هم یکی دیگر از آن محله هایی است که به علت وجود معابر کم عرض و غیرقابل تردد برای خودروهای جمع آوری زباله، با معضل موش ها و جانوران موذی دست و پنجه نرم می نماید. در یکی از شمالی ترین محله های شهر و در حاشیه روددره گلابدره که ردیف خانه ها در کمترین فاصله ممکن با رودخانه قرار گرفته اند، معضل جولان موش ها در لابه لای کیسه های زباله دامن ساکنان نزدیک رودخانه را گرفته است. محمدرضا ترابی گودرزی مدیر محله گلابدره می گوید: از آنجایی که در بالادست محله گلابدره به علت وجود کوچه های پلکانی امکان تردد خودروی جمع آوری زباله وجود ندارد، متاسفانه بعضی از گردشگران و حتی ساکنان، زباله ها را در حاشیه رودخانه و حتی در معابر رها می نمایند. کارگران شهرداری با مشقت زیاد و به صورت دستی این زباله ها را جمع می نمایند اما به علت انباشت گاه و بی گاه زباله در بعضی کوچه ها و حاشیه رودخانه، تجمع موش ها اجتناب ناپذیر است. تابستان ها وقتی هوا گرم تر می گردد و زاد و ولد موش ها هم بیشتر، بعضی از اهالی از ورود موش ها به پشت بام خانه می گویند.

دورریز میوه و سبزیجات، غذای اصلی موش ها

معضل موش ها در دیگر محله های شمال شهر که به علت تجمع اماکن گردشگرپذیر، اغذیه فروشی و... زباله بیشتری هم در آن نقاط وجود دارد، گزارش می گردد. محمود کجوری رئیس اداره خدمات شهری شهرداری منطقه یک با اشاره به علت اصلی تجمع موش ها در بعضی محله های این منطقه می گوید: اصلی ترین منبع غذایی موش ها زباله است. در محدوده منطقه در هر نقطه ای که زباله بیشتر وجود دارد، جمعیت موش ها هم بیشتر است. بر اساس آمار، محدوده خیابان ولیعصر(ع) و محله قیطریه از آلوده ترین محله های منطقه یک هستند و یک آنالیز مختصر نشان می دهد که در همین منطقه ها به علت وجود اماکن تفریحی و رستوران ها، منابع غذایی بیشتری برای موش ها مهیاست. یکی دیگر از منابع غذایی اصلی موش ها، دورریز میوه ها و سبزی میوه فروشی هاست. متاسفانه با وجود اطلاع رسانی، باز هم بعضی از کارگران این مراکز دورریز میوه و سبزیجات را در جوی ها و کانال های آب رها می نمایند و به افزایش جمعیت این جانوران موذی دامن می زنند.

رئیس اداره خدمات شهری شهرداری منطقه یک از کوشش مدیریت شهری این منطقه برای مقابله با این جانوران موذی می گوید: در هر ناحیه از منطقه، یک کارشناس خبره و چند کارگر مسئولیت شناسایی کلونی موش ها، طعمه گذاری و لانه کوبی را بر عهده دارند. این کارشناسان و کارگران که هم در منطقه و هم در سازمان مدیریت پسماند آموزش های لازم را دیده اند پس از شناسایی کلونی موش ها به صورت هدفمند اقدام به طعمه گذاری می نمایند. در 3 ماه اخیر 90 کیلوگرم سم دریافتی از سازمان مدیریت پسماند در محدوده کلونی های شناسایی شده مصرف شده است. بعلاوه 540 مورد لانه کوبی و مسدود کردن مسیر لانه موش ها در نواحی منطقه صورت گرفته است.

هر جا زباله هست موش هم خانه دارد

در خیابان ولیعصر(عج) و در حد فاصل خیابان جمهوری تا چهارراه ولیعصر(ع) در منطقه 11 هم اوضاع فرق چندانی با دیگر محله ها ندارد. با وجود اینکه پیاده رو حاشیه این خیابان، به علت وجود مراکز تجاری، فروشگاه ها و فعالیت دستفروش ها بسیار پرتردد است، اما تجمع موش ها در جوی حاشیه خیابان بسیار پررنگ است. موش های چاق و چله ای که انگار ترسی از عابران پیدا ندارند، در نقاطی که زباله بیشتر وجود دارد و نیز نزدیک اغذیه فروشی ها جولان می دهند.

محمدعلی فتوحی یکی از دستفروش های حاشیه خیابان ولیعصر(عج) اول صبح بساط لباس هایش را کف پیاده رو پهن می نماید و می گوید: کافی است فقط یک دقیقه از موش ها غافل شوی. بدون واهمه از روی لباس ها رد می شوند و حتی دیده ام که وارد مغازه ها هم می شوند. البته فقط اینجا نیست که مردم زباله می ریزند و موش ها هم برای تغذیه از زباله ها جمع می شوند. من در بسیاری خیابان های شهر دستفروشی نموده ام. هر جا که جوی آب و کانالی بوده و متاسفانه زباله ای در جوی رها شده، موش ها هم جمع شده اند؛ از پیاده روهای منتهی به میدان ونک تا خیابان مولوی، خیابان ولیعصر(عج)، حوالی بازار و... موش ها همه جا هستند.

سگ های ولگرد در پی زباله آمدند و پای نوجوانی را گاز گرفتند

زباله ها تنها برای موش ها منبع غذایی دلپذیر نیستند، سگ های ولگرد و دیگر جانوران شهری هم از این منبع غذایی در دسترس بی نصیب نمی مانند. افزایش زاد و ولد سگ های ولگرد هم با زباله به عنوان یکی از اصلی ترین منابع غذایی آنها رابطه مستقیم دارند. انباشت زباله در بعضی نقاط، زباله هایی که گردشگران در خیابان و یا مراکز گردشگری و تفریحی ارتفاعات تهران رها می نمایند، زمینه ساز تجمع سگ های ولگرد در محله های حاشیه ای شمال تهران شده است. هنوز از آخرین حادثه دلخراشی که در اثر حمله سگ های ولگرد برای یکی از ساکنان محدوده تپه آبک از محله گلابدره رخ داد، مدت زیاد نمی گذرد.

علی اصغر گودرزی نوجوان ساکن محله تپه آبک مشغول بازی در کوچه بود که ناگهان چند سگ ولگرد به او حمله کردند. شدت جراحت در محل گازگرفتگی به مقدار ای بود که 2 ماه پس از عمل جراحی، به سختی می توانست راه برود. مهدی گودرزی پدر این نوجوان می گوید: حوالی غروب بود که علی اصغر برای بازی با دوستانش از خانه بیرون رفت. چند دقیقه بعد صدای فریادهای علی اصغر را از کوچه شنیدیم. وقتی سراسیمه خودمان را به کوچه رساندیم، ران پای پسرم غرق در خون بود. به سرعت او را به بیمارستان فاطمه الزهرا(س) یوسف آباد رساندیم. شدت جراحت به مقدار ای بود که پسرم را 5 بار به اتاق عمل بردند و به ران پای او بیش از 70 بخیه زدند. هنوز هم تعداد سگ های ولگرد در تپه آبک زیاد است و همسایه ها بعد از این حادثه بیشتر از قبل نگران بچه ها هستند.

مدیر محله گلابدره زباله را یکی از اصلی ترین دلایل پرسه سگ های ولگرد در تپه آبک می داند و می گوید: متاسفانه کیسه های زباله ای که بعضی گردشگران در طبیعت رها می نمایند، زمینه ساز تجمع سگ های ولگرد در محله ما می گردد. سگ های ولگرد در کوچه ها، معابر و حاشیه روددره و هرجا که به علت بی توجهی شهروندان انباشت زباله صورت بگیرد، جمع می شوند و به تصور اینکه همواره برای آنها غذا حاضر و آمده است در این منطقه ها پرسه می زنند.

با تفکیک زباله به جنگ جانوران موذی برویم

وجود منابع غذایی در دسترس برای سگ های ولگرد و بدون صاحب، زحمات مدیریت شهری را برای جمع آوری این سگ ها دوچندان نموده است. بر اساس آمار، تنها در محدوده شمال تهران، 540 سگ ولگرد از ابتدای سال تا کنون از معابر شهری جمع آوری شده است. محمد چراغعلی رئیس اداره مدیریت پسماند شهرداری منطقه یک نیز زباله و شهروندانی که به صورت افراطی به سگ های ولگرد غذارسانی می نمایند را مهمترین عوامل افزایش زاد و ولد سگ های ولگرد می داند و از اقدامات شهرداری این منطقه برای مدیریت پسماند می گوید: از آنجایی که زباله ها یکی از اصلی ترین منابع غذایی سگ های ولگرد محسوب می شوند و در نتیجه افزایش جمعیت آنها را در معابر شهری در پی دارند، مدیریت پسماند راه چارهی بسیار موثر برای جلوگیری از افزایش زاد و ولد این جانوران شهری است. مدیریت پسماند در وهله اول احتیاج به آموزش شهروندان و آشنایی آنها با راه چارهی مدیریت پسماند و تفکیک زباله دارد. برای تحقق این امر، از ابتدای سال بیش از 54 هزار نفر از شهروندان شمال تهران از کارکنان ادارات دولتی و خصوصی، کسبه مراکز تجاری تا ساکنان مجتمع های مسکونی و... با کوشش کارشناسان اداره پسماند با روش های جداسازی پسماند آشنا شده اند که نتیجه مستقیم آن کاهش غذای دردسترس جانواران شهری است.

چراغعلی از توزیع مخازن زباله میان ساکنان این منطقه به عنوان یکی دیگر از راه چارههای مدیریت پسماند می گوید: 7 مخزن هزار و 100 لیتری، 6 مخزن 660 لیتری، 72 مخزن 240 لیتری، 2 مخزن مشکی 120 لیتری و 26 مخزن 120 لیتری آبی در مدارس، 573 کارتن پلاست 40 لیتری، 718 کارتن پلاست 60 لیتری در ادارات دولتی، خصوصی، مراکز درمانی، فرهنگی و... توزیع شده است تا با جلب مشارکت شهروندی در تفیکیک و جداسازی پسماند، منابع غذایی در دسترس جانوران شهری کنترل و مدیریت گردد.

سگ های ولگرد در باغ های طرشت در پی زباله می گردند

باغ های سرسبز طرشت که طراوت و شادابی خاصی به معابر این محله قدیمی غرب تهران بخشیده اند هم از تجمع سگ های ولگرد و ایجاد مزاحمت برای همسایه ها در امان نمانده اند. حصار بعضی از باغ های قدیمی طرشت در اثر بی توجهی مالکان از بین رفته و فضای سبز این باغ ها به محل بیتوته سگ های ولگرد تبدیل شده است. نیما خان محمدی یکی از ساکنان محله طرشت می گوید: زباله هایی که در این باغ های بدون حصار ریخته می گردد شمار سگ های ولگرد را بیشتر نموده است. زباله گردها هم در همین باغ ها زباله را تفکیک می نمایند و دوریز زباله ها غذای سگ های ولگرد می گردد. همین موضوع سبب افزایش تعداد آنها شده است. شب ها ساکنان مجتمع های مسکونی اطراف از صدای پارس دسته جمعی سگ ها خواب راحت ندارند. اگرچه تا امروز حادثه گازگرفتگی نداشتیم اما اگر کودکی از ترس صدای پارس سگ پا به فرار بگذارد معلوم نیست هجوم سگ ها به سمت آن کودک چه پیامد ناگواری خواهد داشت.

ساکنان محله فرحزاد در شمال غرب تهران هم وجود زباله به عنوان یکی از منابع غذایی سگ های ولگرد را عامل اصلی جولان سگ های ولگرد در بعضی نقاط این محله می دانند. اگرچه با اقدامات شهرداری تجمع معتادان و کارتن خواب ها درحاشیه رودخانه فرحزاد بسیار کمرنگ تر از گذشته شده است اما زباله گردهایی که اقدام به تفکیک زباله در حاشیه روددره می نمایند، بستر مناسبی برای تجمع سگ های ولگرد و دیگر جانوران موذی را فراهم نموده اند. مریم سلامت یکی از معتمدان محله فرحزاد می گوید: زباله گردها نه تنها در حاشیه رودخانه بلکه حتی در کوچه های محله و در کنار سطل ها هم اقدام به تفکیک زباله می نمایند و بعد از تاریکی هوا، همین زباله ها سگ های ولگرد را به محله می کشاند. در نزدیکی پل ذوالفقار و کوچه های شهید افضلی، شهریار، چهل پله و باغچه حصار که گاهی شاهد انباشت زباله هستیم، پرسه سگ های ولگرد هم پررنگ تر است.

آرش ثمری نیک، کارشناس امور شهری

آرش ثمری نیک، کارشناس مدیریت شهری

مشارکت شهروندان در طرح کاپ راه چاره اصلی کاهش معضل جانوران موذی

یکی از جدی ترین پیامدهای رها کردن زباله در معابر، کوچه ها، جوی ها و نیز در دامن طبیعت و فضای سبز شهر، تجمع جانوران موذی و افزایش زاد و ولد حیوانات شهری است که پیامدهای زیست محیطی فراوانی به همراه دارد. کارشناسان محیط زیست اما مدیریت پسماند و جلب مشارکت شهروندان در تفکیک زباله از مبدا را راه چارهی موثر در کنترل جمعیت حیوانات شهری از جمله سگ های ولگرد و موش ها می دانند.

آرش ثمری نیک کارشناس مدیریت شهری در این باره می گوید: شهر تهران با معضل موش ها روبرو است. اگر دلایل اصلی افزایش جمعیت موش های تهران یا همان موش های نروژی که به آنها رت گفته می گردد را آنالیز کنیم، به موضوع تغییر رفتار اکولوژیکی گربه ها و کاهش انگیزه این حیوانات شهری برای شکار موش می رسیم. در واقع، اگر شهروندان به صورت افراطی به حیوانات شهری مثل سگ ها و گربه ها غذا بدهند و یا آنقدر زباله در دسترسی این جانوران شهری باشد، رفتار اکولوژیکی این حیوانات تغییر می نماید و انگیزه آنها برای پیدا کردن غذا کمتر می گردد. این اتفاق به ویژه زمانی پررنگ تر می گردد که این حیوانات در کوچه و خیابان های شهر به راحتی به زباله های شهری به عنوان یکی از منابع اصلی غذایی دسترسی داشته باشند.

او مدیریت صحیح پسماند شهری را عاملی بسیار مهم برای کاهش مسائل زیست محیطی در شهر و نیز کاهش جمعیت جانوران موذی مثل موش ها می داند و می گوید: اگرچه شهرداری به عنوان راه چاره دوم کاهش جمعیت این جانوران با طعمه گذاری و استفاده از سموم سعی در از بین بردن کلونی این موش ها را دارد اما این راه چاره هم تبعات زیست محیطی دارد که البته اجتناب ناپذیر است. راه چاره اصولی تر اما جلوگیری از دسترسی این جانوران به زباله به عنوان یکی از منابع غذایی اصلی آنها است. بر تحقق این هدف، اجرای دقیق طرح کاپ سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران و نیز مشارکت پررنگ شهروندان در این طرح می تواند گامی موثر در مدیریت پسماند شهری باشد. براساس این طرح، سطل های زباله به تدریج به داخل آپارتمان ها و خانه ها منتقل می گردد و هرکدام از سطل های زباله مالک تعیین پیدا می نماید و گروه های مختلف جامعه از دانش آموزان تا ساکنان یک مجتمع مسکونی با روش های تفکیک پسماند آشنا می شوند. به عبارت دیگر، اگر این طرح به درستی اجرا گردد، معضل زباله های رها شده در شهر کاهش می یابد و در نتیجه شاهد کاهش زباله ها و غذای بی مقدار برای سگ های ولگرد، گربه ها، موش ها و افزایش خطرآفرین جمعیت این گونه ها خواهیم بود.

• مبل، کاناپه و لوازم خانگی کف رودخانه های تهران | چطور دورریزهای خانگی رودخانه ها را سیلابی می نمایند؟
• چرا نخستین کارخانه تبدیل زباله به برق خاک می خورد؟ | کاهش پسماندهای ورودی آرادکوه با هاضم
• پسماندهای خطرناک 3500مرکز درمانی مرکز کجا می روند؟ | جمع آوری مبهم7500 مرکز فراوری زباله عفونی
• زباله گردها در کوچه های آشتی کنان در پی چه می گردند؟ | مشقت های جمع آوری زباله از کوچه های پلکانی
• ایستگاه پسماند با مسائل تفکیک نشده زیست محیطی | روزانه 700تن زباله در اینجا تخلیه می گردد
• چگونه زباله در خلازیر به مصیبت لاینحل تبدیل می گردد
• هر منطقه چقدر سطل زباله دارد؟ | روزانه 3 بار مخازن پسماند تخلیه می شوند