آشنایی با امهات جریان فکری عمل باوری - سافاری رو

در بخشی از مقدمه کتاب می خوانیم: امروز اصطلاح عمل باوری در بسیاری از حوزه ها به خصوص در اندیشه ها و نگرش های فلسفی به کار می رود. این اصطلاح نزد نمایندگان اصلی عمل باوری، یعنی چارلز سندرس پیرس، ویلیام جیمز و جان دیویی مفاهیم یکسانی نداشته است. بنابراین روشن است که نگرش ها در باب برداشت و مقصود هر یک عمل باوران فرق دارد و بر ابهام و غموض معنا و شمول اصطلاح آن افزوده است. در این کتاب تقریری از آرزا و آموزه های برجسته هریک از نمایندگان اصلی عمل باوری داده شده است. نویسنده با تحلیل محورهای اصلی و ارزیابی و سنجش آرای هریک از فیلسوفان سعی نموده است امهات جریان فکری عمل باوری را روشن کند.

این کتاب بر آیند کوشش های ابتدایی برای شکل بخشی آن چیزی است که در [نحله] عمل باوری موجود یا از دست رفته است. اندیشه مولفان درباره موضوعات ایراد شده در این کتاب بیشتر به صورت مکالمات و استدلال های مبسوطی پیش رفته که از مشارکت بسیاری از دوستان و همکاران متخصص بهره مند بوده است.

این[کتاب] کتابی فلسفی است و این مفهوم عمل باوری با آنچه پیش چشم داریم، عمل باوری در معنای متداول کلمه نیست. در معنایی که مد نظر ماست عمل باوری عنوانی است برای آنچه مشخصاً فلسفی است. اما چه چیزی؟ آیا عمل باوری به همان صورت که برای مثال، رواقی گری مکتبی فلسفی است و حول آموزه ای منحصر به فرد قوام یافته، مکتبی فلسفی است؟ نه کاملاً. هرچند آموزه های مشابه و نسبت هایی اثرگذار در میان تمامی فیلسوفان عمل باور وجود دارد، اما تفاوت ها بین ایشان چنان است که به سختی بتوان آن را چونان چیزی قوام بخش یک مکتب دانست.

آیا عمل باوری نظریه ای فلسفی است؟ نه دقیقاً. مشکل بتوان به ادعای فلسفی منحصر به فردی اشاره نمود که تمامی عمل باوران آن را تأیید نمایند. آیا عمل باوری جنبش یا روندی تاریخی در تاریخ فلسفه است؟ با این که عمل باوری برآیند و برآمده از شرایطی خاص در ایالات متحد در حوالی قرن بیستم است و به صورت مشخصی فلسفه ای آمریکایی است اما عمل باوری محدود و مقید به فرهنگ ویژه یا قلمرو تاریخی خاصی نیست.

پس این کتاب درباره چیست؟ بیشتر کوشش های اولیه برای بیان اینکه عمل باوری چیست، دشواری های چشمگیری به همراه داشته است. حتی اگر خود را محدود به فیلسوفان معاصری کنیم که این واژه را برای دیدگاه هایشان به کار می برند، باز هم با تمایزی ناخوشایند و در بیشتر موارد با آموزه هایی که مخالف هم هستند روبه رو خواهیم شد. محدوده ای از طبی سختگیرانه و. و. أ. کواین تا پست مدرنیسم طنز آلود و دلسرد نماینده ریچارد رورتی، فروکاهش پذیری مالی ریچارد پاسنر و فلسفه عملی اجتماعی پیشگویانه کرنل وست.

رویکرد در این کتاب برخلاف جریان ارائه عمل باوری است که رایج و متداول است. بیشتر مفسران در تاریخ عمل باوری نسخه هایی از چنین روایت هایی ارائه نموده اند: عمل باوری در اواخر قرن 18 میلادی از طریق چارلز سندرس پیرس بنیان قرار گرفت و در نیمه نخست قرن بیستم در ایالات متحد، از طریق ویلیام جیمز و جان دیویی، رشد کرد. در پی جنگ جهانی دوم، این جریان به علت تأثیر جهت گیری فلسفی جریان رقیب که بیشتر فلسفه تحلیلی نامیده می شد در محاق و تاریکی فرورفت و در 1980 به صورت گسترده ای از طریق ریچارد رورتی زنده شد.

این کتاب، با هدف آنالیز و ارزیابی گستره وسیعی از شرایط های فلسفی، می کوشد تا شما را با امهات جریان فکری عمل باوری آشنا سازد. رابرت بی تلیس (متولد 1970) نویسنده کتاب فیلسوف و نظریه پرداز سیاسی آمریکایی است. وی هم اکنون استاد فلسفه و رئیس گروه فلسفه در دانشگاه وندربیلت در نشویل تنسی است، جایی که وی بعلاوه استاد علوم سیاسی است.

تلیس سردبیر سابق ژورنال آکادمیک روابط عمومی فصلنامه، و همکار مشترک در وبلاگ 3 کوارکس روزانه است، جایی که او یک ستون ماهانه را با هم نویسنده مکرر و همکار و فیلسوف Vanderbilt خود اسکات آیکین ارسال می نماید. وی دکترای خود را در فلسفه از دانشگاه سیتی در نیویورک در سال 2001به دست آورد.

کتاب عمل باوری اثر رابرت بی تلیس با ترجمه حسین گلشاهی در 300 صفحه و با قیمت 52000 تومان از سوی انتشارات علمی فرهنگی روانه بازار نشر شده است.