شمار دانش بنیان های نفتی به 550 شرکت رسید
به گزارش سافاری رو، به گزارش خبرنگاران، شرکت های دانش بنیان فعال حوزه نفت، گاز و پتروشیمی از امروز چهارشنبه 27 اردیبهشت در بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی در محل نمایشگاه های بین المللی گردهم می آیند تا علاوه معرفی آخرین دستاوردهای خود، با برگزاری جلسات B2B بر رسوخ فناوری های نوین به صنعت نفت تلاشی مضاعف داشته باشند. این شرکت ها تا 30 اردیبهشت ماه آخرین یافته های علمی خود را به نمایش بگذارند.
بر اساس گزارش آژانس بین المللی انرژی، رشد 35 درصدی تقاضای انرژی تا سال 2035 پیش بینی می گردد که بخش اعظم این تقاضاها در حوزه نفت و گاز است. اوپک در جدیدترین برآورد خود گفت ذخایر اثبات شده نفت ایران در سال 2021 به 208 میلیارد و 600 میلیون بشکه رسیده و ایران همچنان سومین مالک بزرگ ذخایر نفت در دنیا است.
ذخایر نفت ایران در سال های 2019 تا 2021 تغییری نداشته و برابر با 208 میلیارد و 600 میلیون بشکه بوده و این درحالی است که این رقم در سال 2018 برابر با 155 میلیارد و 600 میلیون بشکه بوده است. یعنی در سال های بعد 53 میلیارد بشکه افزایش یافته است. این اعداد نشان می دهد که ایران از نظر بزرگی ذخایر نفت در سال 2021 در رتبه سوم دنیا قرار گرفته است.
ونزوئلا با 303 میلیارد و 468 میلیون بشکه بزرگترین دارنده ذخایر نفتی در دنیا و بعد از آن کشور عربستان با ذخایر 267 میلیارد و 192 میلیون بشکه در رتبه دوم دنیای از نظر ذخایر نفتی قرار گرفته است.
همین اعداد کافی است تا سمت پیکان دانش بنیان شدن صنایع، به سمت حوزه نفت و گاز نشانه رود. با تسهیلاتی که به دانش بنیان های این حوزه اعطا شد، شمار دانش بنیان های نفتی از 150 شرکت به 550 شرکت بالغ و دانش فنی که مهندسان این شرکت ها موجب شده است که هم اکنون 70 درصد قطعات راهبردی تجهیزات صنعت حفاری ساخت داخل گردد.
از جمله دستاوردهای شرکت های دانش بنیان طیف گسترده ای از نرم افزار تا کاتالیست را به صنعت نفت، گاز و پتروشیمی ارائه نموده اند. از جمله آنها می توان به این موارد اشاره نمود:
نرم افزاری برای مدیریت پروژه ها: نرم افزار قدرتمند برای مدیریت سبد پروژه ها، کنترل هزینه و مدیریت ارتباطات و فرآیندهای اجرایی و کنترلی در چرخه حیات پروژه با نام TenStep. این نرم افزار بیش از ده ها فرآیند کسب و کار را با جریان های کاری قابل پیکربندی برای جمع آوری و نگهداری اطلاعات مختلف در طول اجرای پروژه تهیه و ارائه نموده است.
سنسور اختصاصی گاز سولفید هیدروژن (H2S): آنالیزر گاز به همراه سنسور اختصاصی H2S برای مقدار گیری غلظت های بین 1/0 الی 300ppm در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشگاهی به منظور کنترل گازهای خروجی دودکش ها و نیز مانیتورینگ نشتی و پخش گاز سمی H2S در فیلد استخراج نفت و گاز و نیز واحدهای فراوری گوگرد استفاده می گردد.
راهکاری برای مشخص مشخص علل خسارت: راهکاری فناورانه برای مشخص علل خساراتی چون خزش، خستگی و خوردگی داغ، تخمین عمر و یا افزایش عمر سازه های با دانش فنی بالا و حساس، مانند پره ها و تجهیزات توربین های هوایی، زمینی و دریایی ارائه شده است.
رسوب زایی بدون مواد شیمیایی: تجهیزاتی چون برج های خنک نماینده، مبدل ها، رینگ های آتش نشانی در طول زمان بر اثر رسوب گرفتگی دچار افت راندمان، پوسیدگی و افت دبی خواهند شد. ضد رسوب الکترومغناطیس بدون احتیاج به کاربر، مواد شیمیایی، قطعات مصرفی و بدون آلایندگی محیط زیست، معضل رسوب گذاری در تجهیزات را برای همواره حل می نماید.
بازیافت گازهای فلر: در حال حاضر گازهای همراه نفت فراوریی در تاسیسات و نیز گازهای ضایعاتی در پالایشگاه ها و پتروشیمی ها به واسطه عدم وجود تاسیسات جمع آوری و فرآورش در مشعل سوزانده می گردد. سوختن این گازها علاوه بر اتلاف سرمایه های ملی، باعث انتشار آلاینده های ناشی از احتراق این گازها در محیط زیست و در نتیجه ایجاد ردپای نامطلوب می گردد. بازیافت گازهای فلر پیروز شده است در بیش از ده طرح و پروژه، طرح های صنعتی بازیافت گازهای فلر و ضایعاتی را به انجام رسیده است.
ربات های حفاری: ربات ویدیومتری SEWBOT III یکی از توانمندترین ربات های ویدیومتری ساخته شده در کشور مطابق با شرایط شبکه های فاضلاب بهره برداری شده در ایران است و در حال حاضر از جمله کامل ترین نمونه ها در سطح خاورمیانه از نظر توانایی های فنی و اجرایی است.
کنترل پمپ ها با دستاورد ایرانی: محصول مگادرایو در صنایع مختلفی از جمله صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، معادن، فولاد، آب و فاضلاب و نیروگاه ها برای کنترل پمپ ها، فن ها و کمپرسورها به کار می رود.
اقدامات مهم دانش بنیانی در صنعت نفت
از گام های اساسی که فناوران کشور برای ارتقا صنعت نفت کشور برداشته اند می توانند به این موارد اشاره نمود:
طرح جایگزین کاتالیست برای فراوری محصولات پلیمر سبک خطی در پتروشیمی جم
بومی سازی ساخت کاتالیست فراوری بنزین یورو 4
پیوستن ایران به جمع کشورهای ارائه دهنده لیسانس فراوری HDPE
کسب دانش فنی ساخت کاتالیست های گوگردزدایی از برش های نفتی (نفتا و گازوئیل) و پایه آلومینایی این کاتالیست ها در پژوهشگاه صنعت نفت
دستیابی به تکنولوژی ساخت توربین های گازی
بهره برداری از فاز دوم خط فراوری کاتالیست های حاوی فلزات گرانبها و خط فراوری کاتالیست های ایزومریزاسیون پالایشگاهی برای فراوری بنزین یورو 4 و یورو 5، بومی سازی کاتالیست ریفرمینگ ثانویه در چرخه فراوری آمونیاک و کاتالیست اتوترمال در چرخه فراوری متانول
فراوری نانوکاتالیست ریفرمینگ نفتا
بعلاوه با خدمات فناورانه شرکت ها، ایران به جمع فراورینمایندگان کاتالیست های پتروشیمی و فراورینمایندگان دستگاه هات ـ تپ (HOT-TAP) پیوست و به پنجمین دارنده فناوری ساخت قطعات خطوط لوله دریایی بدل شد.
آیین نامه فراوری، دانش بنیان و اشتغال زایی در صنعت نفت
هیات دولت در نشست 22 تیرماه سال گذشته خود به ریاست سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری، همسو با تحقق شعار سال 1401 و به استناد قانون حمایت از شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان و فناور و واحدهای فناور و تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات، آیین نامه پیشنهادی وزارت نفت با عنوان فراوری، دانش بنیان و اشتغال زایی در صنعت نفت را تصویب کرد.
بر اساس این آیین نامه، وزارت نفت موظف است با همکاری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری نسبت به توسعه و تقویت اکوسیستم نوآوری و فناوری اقدام نمایند.
معاونت علمی نیز موظف است ظرف سه ماه با همکاری وزارت نفت بر اساس سند تلفیقی راهبرد (استراتژی) فناوری که به وسیله این وزارتخانه و معاونت علمی تهیه و ابلاغ می گردد، به وسیله برگزاری رویدادهای فناورانه نسبت به اعلام تقاضاهای فناورانه و احتیاجهای وارداتی صنعت نفت و ثبت آنها در سامانه های به هم رسانی احتیاج و توانمندی (عرضه و تقاضا) و نظام ایده ها و احتیاجها (نان) اقدام نمایند.
بعلاوه این معاونت موظف است با همکاری وزارتخانه های نفت، نیرو، صنعت، معدن و تجارت و راه و شهرسازی طرح نمونه (پایلوت) بازار بهینه سازی انرژی و محیط زیست را در بخش های مختلف مصرف نماینده (نیروگاه، ساختمان، صنعت و کشاورزی) در سه شهر منتخب کشور، برنامه ریزی و اجرا کند.
این آیین نامه تاکید دارد که معاونت موظف است با همکاری وزارت ظرف دو ماه دستورالعمل تسهیل و تسریع ایجاد شرکت های زایشی از جمله در پژوهشگاه صنعت نفت و سایر واحدهای تابع به نحوی که حقوق مالکیت فکری شرکت ها و موسسات دانش بنیان و واحدهای فناور مستقر در مراکز رشد و پارک های علم و فناوری و وزارت نفت حفظ گردد را تهیه و ابلاغ کند.
در ماده 17 این آیین نامه در راستای حمایت از فراوری مواد و تجهیزات راهبردی (استراتژیک) حوزه نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی و به منظور کاهش خطر (ریسک) تجاری سازی محصولات دانش بنیان، وزارت موظف است با همکاری معاونت علمی و بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و به وسیله شرکت های بیمه و صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی صنعت نفت، با طراحی ساز و کار بیمه ای نوین، جبران خسارت های احتمالی ناشی از بکارگیری محصولات نفت، با طراحی ساز و کار بیمهای نوین را تضمین کند.
معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری بعلاوه موظف شده است که با همکاری وزارتخانه های نفت و صنعت، معدن و تجارت در راستای فراوری پایدار، اشتغال آفرینی و افزایش ارزآوری از فراوری مواد شیمیایی و تجهیزات مورد احتیاج صنعت نفت، حداکثر ظرف دو ماه، ساز و کار قانونی تقویت زیر ساخت های صادرات کالاها و خدمات دانش بنیان صنعت نفت شامل ارائه تسهیلات صادرات، معافیت های مالیاتی و گمرکی، ایجاد مشارکت (کنسرسیوم)های صادراتی، بهره گیری از شبکه خدمات آزمایشگاهی دانش بنیان به منظور ارزیابی، اعتبار سنجی و ارتقای کیفیت محصولات این حوزه و پشتیبانی از فراورینمایندگان تجهیزات و مواد شیمیایی جهت اخذ استانداردها و گواهی نامه های بین المللی و ورود به لیست بلند سازندگان و تأمین نمایندگان (وندورلیست) خارجی تهیه و جهت سیر مراحل قانونی به هیأت وزیران ارایه نمایند.
منبع: خبرگزاری مهر