مغز انسان محدودیت سرعت دارد؛ دانشمندان آن را کشف کردند!
به گزارش سافاری رو، مغز انسان یکی از پیچیده ترین ساختارهای شناخته شده در دنیا است. این عضو بی نظیر می تواند احساسات را درک کند، خلاقانه فکر کند، مسائل را حل نماید و تصمیم های اخلاقی بگیرد. اما وقتی بحث سرعت پردازش اطلاعات به میان می آید، مغز ما در مقایسه با هوش مصنوعی و فناوری های دیجیتالی عملکردی بسیار کند دارد.

بر اساس پژوهشی نو که در نشریه Neuron منتشر شده، دانشمندان دانشگاه Caltech به عددی شگفت انگیز درباره سرعت تفکر انسان دست یافته اند: 10 بیت در ثانیه. این یعنی حتی در ساده ترین پردازش های فکری، مغز ما به شکلی باورنکردنی کند است.
این تحقیق، علاوه بر اندازه گیری سرعت تفکر، سعی نموده پاسخی برای این پرسش بیابد: چرا مغز انسان با وجود میلیاردها نورون و قابلیت پردازش بزرگ اطلاعات، چنین سرعت پایینی دارد؟
چگونه سرعت پردازش فکر اندازه گیری شد؟
شاید تصور کنید که سرعت پردازش فکر همان سرعتی است که سیگنال های الکتریکی به وسیله نورون ها در مغز حرکت می نمایند. اما این طور نیست! سرعت انتقال سیگنال های عصبی به وسیله سیناپس ها (Synapses) حدود 120 متر بر ثانیه است، اما آنچه دانشمندان در این تحقیق آنالیز نموده اند، اندازه اطلاعاتی است که مغز ما واقعاً پردازش می نماید و به شکل یک فکر درمی آورد.
پروفسور مارکوس مایستر (Markus Meister) و دانشجوی دکترای او جییو ژنگ (Jieyu Zheng) از مفاهیم نظریه اطلاعات (Information Theory) برای تحلیل رفتارهای مختلف انسانی استفاده کردند. آن ها سرعت پردازش را در فعالیت های متنوعی مانند:
- خواندن و نوشتن
- بازی های ویدیویی
- حل مکعب روبیک (Rubiks Cube)
- تصمیم گیری در موقعیت های مختلف
آنالیز کردند و به عدد 10 بیت بر ثانیه رسیدند.
10 بیت در ثانیه؛ یعنی چه؟
برای درک بهتر این عدد، اجازه دهید آن را با چند مثال مقایسه کنیم:
- یک مودم Wi-Fi معمولی می تواند حدود 50 میلیون بیت در ثانیه پردازش کند.
- مغز انسان در هر ثانیه حدود یک میلیارد بیت اطلاعات از محیط دریافت می نماید.
- اما از بین این همه داده، فقط 10 بیت به مرحله پردازش فکری می رسد!
این یعنی مغز ما بیش از 99.99999 درصد اطلاعات دریافتی را فیلتر می نماید و فقط میزان ناچیزی از آن را در فرایند تفکر به کار می گیرد.
چرا مغز ما چنین سرعت پایینی دارد؟
با وجود 85 میلیارد نورون که به طور مداوم در حال دریافت و پردازش اطلاعات هستند، چرا سرعت تفکر ما تا این حد محدود است؟
پاسخ در تکامل مغز انسان نهفته است.
مغز ما محصول میلیون ها سال تکامل است و در طول این زمان، هدف اصلی آن بقا بوده است. اولین سیستم های عصبی در موجودات اولیه تنها برای یافتن غذا و فرار از خطرات طراحی شده بودند.
600 میلیون سال پیش، سیستم عصبی حیوانات تنها این دو وظیفه را داشت:
- تشخیص مسیر به سمت غذا
- فرار از شکارچیان
این الگو همچنان در مغز انسان به جای مانده است. حتی امروزه، فکر ما همچنان در پی مسیرهایی برای حل مسائل و تصمیم گیری است، هرچند که این مسیرها اکنون بیشتر در دنیای مفاهیم انتزاعی شکل گرفته اند.
بنابراین، مغز ما ترجیح می دهد به جای پردازش هم زمان چندین فکر، روی یک موضوع تمرکز کند و اطلاعات اضافی را فیلتر نماید.
آیا می توان سرعت مغز را افزایش داد؟
در دنیای امروز، با رشد سریع هوش مصنوعی و پردازش اطلاعات، بعضی از دانشمندان پیشنهاد نموده اند که می توان از رابط های مغز و ماشین (Brain-Machine Interfaces - BMI) برای افزایش سرعت تفکر انسان استفاده کرد.
اما نویسندگان این تحقیق بر این باورند که حتی اگر چنین فناوری هایی توسعه یابند، مغز انسان همچنان اطلاعات ورودی را با همان سرعت 10 بیت بر ثانیه پردازش خواهد نمود.
چرا؟ چون مغز به طور طبیعی به گونه ای طراحی شده که اطلاعات را فیلتر نموده و تنها داده های ضروری را پردازش کند. بنابراین حتی اگر حجم اطلاعات ورودی را افزایش دهیم، محدودیت پردازشی مغز همچنان پابرجا خواهد بود.
مقایسه مغز انسان با هوش مصنوعی؛ فزونی با کیست؟
هوش مصنوعی از نظر سرعت پردازش اطلاعات، بی شک بر مغز انسان فزونی دارد. امروزه الگوریتم های یادگیری ماشینی (Machine Learning) می توانند در عرض چند میلی ثانیه، میلیون ها بیت اطلاعات را پردازش و تحلیل نمایند.
اما مغز انسان دارای ویژگی هایی است که هیچ ماشین یا هوش مصنوعی قادر به تقلید آن نیست. این ویژگی ها عبارتند از:
✅ خلاقیت (Creativity): انسان ها می توانند ایده های نو ایجاد نمایند و از اطلاعات قدیمی برای فراوری مفاهیم تازه استفاده نمایند.
✅ شهود (Intuition): گاهی بدون داشتن داده های کامل، انسان ها می توانند تصمیم های درست بگیرند.
✅ درک احساسات (Emotional Intelligence): مغز انسان قادر به تفسیر احساسات و درک شرایط اجتماعی است.
✅ قضاوت اخلاقی (Moral Judgment): انسان ها می توانند تصمیم هایی بر اساس اصول اخلاقی بگیرند، در حالی که ماشین ها فقط داده ها را تحلیل می نمایند.
بنابراین، اگرچه مغز انسان از نظر سرعت، بسیار کندتر از هوش مصنوعی است، اما در تحلیل مسائل پیچیده، تصمیم گیری های احساسی و خلاقیت، همچنان بی رقیب باقی می ماند.
آیا باید نگران این محدودیت باشیم؟
اگر تا به حال احساس نموده اید که فکر تان نمی تواند چندین کار را هم زمان انجام دهد، یا هنگام تصمیم گیری دچار کندی می شوید، این موضوع کاملاً طبیعی است.
✅ محدودیت 10 بیت در ثانیه، نه تنها یک ضعف نیست، بلکه یک سازگاری تکاملی هوشمندانه است. مغز برای بقا و تصمیم گیری بهتر، یاد گرفته که اطلاعات غیرضروری را حذف کند و تنها روی مهم ترین داده ها تمرکز نماید.
بنابراین، اگرچه ممکن است هوش مصنوعی در پردازش داده ها از ما جلوتر باشد، اما توانایی ما در تفسیر اطلاعات، خلاقیت و درک دنیا پیرامون، چیزی است که حتی پیشرفته ترین ماشین ها نیز قادر به تقلید آن نیستند.
جمع بندی: فکر انسان، کند اما بی نظیر!
پژوهشگران نشان دادند که مغز انسان تنها با سرعت 10 بیت در ثانیه پردازش می نماید. این اندازه، در مقایسه با فناوری های دیجیتالی، بسیار پایین است. اما این کندی، به علت تکامل هوشمندانه مغز برای بقا و تصمیم گیری کارآمد است.
مغز انسان ممکن است کند باشد، اما بی نظیر است. هیچ ماشین یا هوش مصنوعی قادر به رقابت با خلاقیت، احساسات و قضاوت انسانی نیست!
منبع
منبع: یک پزشک